W Bibliotece oglądać można wystawę poświęconą postaci Zofii Posmysz, ocalałej z Auschwitz, pisarki i scenarzystki, autorki m.in. „Pasażerki” oraz „Wakacji nad Adriatykiem”. Zobaczyć można na niej m.in. wykonany w obozie medalik przekazany przez Zofię Posmysz do Zbiorów Miejsca Pamięci.
Prezentowany na ekspozycji medalik wykonał w obozie Wiktor Tołkin. O jego historii Zofia Posmysz opowiedziała m.in. podczas spotkania w Miejscu Pamięci w czerwcu 2016 r.
– Kiedy zostałam schreiberką w kuchni, aufseherin Franz przyprowadziła więźnia z kuchni męskiej, Tadeusza. Miał mi on pomóc w nauczeniu się prowadzenia ksiąg. Przychodził przez trzy dni. Ostatniego dnia, przed odejściem, wyjął z kieszeni medalik i powiedział: „masz – chroń go i niech on ciebie chroni i wyniesie do wolności”. Tadeusz już więcej nie przyszedł, tylko przesyłał grypsy – powiedziała.
Tadeusz Paolone, ukrywający się pod w obozie pod nazwiskiem Lisowski, był oficerem Wojska Polskiego, członkiem obozowego ruchu oporu. 25 września 1943 r. został osadzony w więzieniu obozowym. 11 października został rozstrzelany pod Ścianą Śmierci.
Zofii Posmysz udało się przechować medalik do momentu wyzwolenia. Ukrywała go m.in. w szparze w dachu baraku obozowego, w zakamarkach odzieży, w bucie, w ciasno upiętych włosach, a nawet w ustach podczas jednej z rewizji.
Pisarka zadeklarowała, iż przekaże obozowy medalion do Zbiorów Miejsca Pamięci Auschwitz. Jej wolą było jednak zachowanie tej szczególnej pamiątki do końca swojego życia przy sobie.
Zofia Posmysz urodziła się w Krakowie w 1923 r. W czasie okupacji niemieckiej brała udział w tzw. tajnych kompletach, gdzie zetknęła się z prasą podziemną. Najprawdopodobniej czyjś donos spowodował, że wraz z kolegami została aresztowana w 1942 r. Po sześciotygodniowym pobycie w więzieniu na Montelupich została osadzona w niemieckim nazistowskim obozie Auschwitz, gdzie przebywała do stycznia 1945 r.
Wyzwolenia doczekała w Neustadt-Glewe w maju 1945 r. Po zakończeniu wojny pracowała m.in. w Polskim Radiu. Jest autorką słuchowiska pt. „Pasażerka z kabiny 45”, które zostało zaadaptowane zarówno na spektakl teatralny, jak i film oraz opera. Pisała również powieści, opowiadania czy scenariusze. Zofia Posmysz zmarła 8 sierpnia 2022 r.
Źródło: https://www.auschwitz.org/muzeum/aktualnosci/wystawa-poswiecona-ocalalej-z-auschwitz-pisarce-zofii-posmysz,2351.html
Wystawa została wypożyczona od Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu